Capillair opstijgend grondvocht – wat is dat eigenlijk?
Capillair opstijgend grondvocht is een probleem dat optreedt bij muren die rechtstreeks contact maken met de ondergrond. Deze muren hebben geen of een beschadigde horizontale vochtbarrière.
Hoe weet ik of het opstijgend vocht is?
Het afbrokkelen van verf of pleisterwerk, of het loskomen van behang, is een eerste signaal. Als u van dichtbij kijkt ziet u de opgehoopte minerale zoutkristallen die in het opstijgend grondvocht aanwezig waren en die achterbleven toen het vocht verdampte. Hetzelfde fenomeen doet zich voor als u zout of suiker oplost in een glas water en dat vervolgens in de blakende zon zet tot al het water verdampt is. De in het water opgeloste zout of suiker blijven achter in het glas nadat al het water verdampt is. In het glas water kan er maar zoveel zout of suiker achterblijven als dat wat er werd aan toegevoegd. In een muur die last heeft van opstijgend vocht is de stroom van opstijgend vocht met de daarin opgeloste minerale zouten een constant gegeven. De zoutkristallen stapelen zich dus steeds meer op.
Een ander signaal van opstijgend vocht is de aanwezigheid van een onaangename muffe geur in de woning. Meestal heeft dit te maken met de groei van zwarte schimmel op de vochtige muren.
Waarom kruipt water in de muur omhoog?
Waarom stroomt water niet gewoon naar beneden, uit de muur? De reden waarom water in een muur omhoog kruipt, opstijgt, is een verschijnsel dat verklaard wordt door wetten uit de fysica. We zouden verwachten dat water naar het laagste punt stroomt onder invloed van de gravitatiekracht van de aarde. Maar, er zijn meer krachten aan het werk. Vooreerst worden watermoleculen naar elkaar toe getrokken door cohesiekracht. Kijk naar de kleine regendruppels die op het dak van een auto vielen. Ze worden naar elkaar toe getrokken door cohesie tot ze één grote druppel vormen die, pas als hij groot genoeg is, van de auto glijdt. De aantrekkingskracht tussen het metaal van het autodak en het water heet de adhesiekracht. Dit is ook waarneembaar in een glas water. Het water maakt aan de rand van het glas een kleine opwaartse beweging – ook dat is adhesiekracht. Adhesie bestaat, helaas, ook tussen metselwerk en water.
Waar tref je opstijgend vocht aan?
Elke onbeschermde muur absorbeert vocht. Hoeveel vocht er geabsorbeerd wordt hangt af van de bouwmaterialen en van de bouwtechniek die gebruikt werd. Deze zijn bepalend voor de eigenschappen van het capillair systeem dat hiermee ontstaat. Vooral bij oude gebouwen is opstijgend vocht een typisch probleem.